NEDIR BU WORK&TRAVEL?
Üniversitede yapılması gerekenler listesinin başında yer alır Work and Travel, kimi öğrenciler bilmediğinden, kimileri ise şartları karşılayamadığından dolayı bu maceradan mahrum kalır.
Peki nedir bu Work and Travel
Şartları nelerdir
Ne kadar para gerekli
Nasıl başvurabilirsiniz
Süreç nasıl işler
Artıları eksileri nelerdir
İş seçimi nasıl yapılır
Konaklama işini nasıl halledeceksiniz
Daha onlarca soru yazabilirim öğrencilerin kafalarını kurcalayan. Work and Travel Programı, ABD Devlet Bakanlığı tarafından düzenlenen ve yetkilendirilmiş program sponsorları tarafından organize edilen bir kültürel programdır.
Programa lisans ve yüksek lisan öğrencileri başvurabilir. Önlisans öğrencileri, açık öğretim öğrencileri programa katılamaz. Programın büyük bir kısmı “work” olduğundan, orada rahat olarak çalışabilmeniz için ingilizce konuşma becerinizin de minimum “intermediate” olması gerekir. Bu seviyeyi hem şirketlerin danışmanları hem de sponsor firmalar ölçerek sizin seviyenizi belirler. Kesin şartlar olmamak ile beraber akademik ortalamanızın 2,00 üzeri olması, yaşınızın da 26 yaştan daha az olması size vize mülakatında avantaj sağlayabilir.
Work and Travel’a Türkiyeden katılacak öğrenciler Mayıs ve Ekim ayları arasında, 3-4 ay çalışıp, para kazanıp, çeşitli ülkelerden öğrencilerle çalışarak İngilizce konuşma becerilerini geliştirip, iş bitiminde gezi kısmına başlayıp, diledikleri gibi, ortalama 15-20 gün arası gezerler. Eğitim ve dil ile ilgili şartlar size uyuyorsa şimdi gelelim maddi şartlara. Programın giderleri dolar üzerinden olduğu için dolar kuruna bağlı olarak fiyatlar TL bazında sürekli artıyor, 2016 yazında W&T yapmak isteyen öğrenciler ortalama 3500$ gibi bir masraf yapacaklardır. Bu tutarın yarısı şirkete danışmanlık ücreti olarak verilir, Türkiyede faaliyet gösteren şirketlerin fiyatları 1650 ila 2150$ arasında değişiyor. Gidiş-dönüş uçak bilet maliyeti 500-900$ arası değişebilir, vize masrafı 2016 yılı için 160$ randevu ücreti, 35$ sevis ücreti alınır. Eger pasaportunuz yoksa bunun içinde en az 83 TL lik bir harcamanız olacaktır. Son olarak yol harçlığı, cep harçlığı diye de adlandırılan ve 500-800$ arası olması tavsiye edilen bir miktar vardır, bu para Amerikada ilk maaşınızı alana kadar idare etmeniz için, var ise depozito bedelini ödemeniz için gereklidir.
Tüm şartlar uyuyor, para sorununu da çözdüyseniz ilk yapmanız gereken Work and Travel şirketleriyle görüşmektir. Bu aşama belki de en önemli aşamadır, şirket fiyatları arasında 500$ a yakın bir fark vardır yukarıda da yazdığım gibi, kimi şirketler sponsor firmalarını över, kimisi ingilizce konuşma dersi verir, kimisi bunları yapmaz “ucuz şirket” etiketini alıp öğrenci çekmeye çalışır. Size tavsiyem farklı sponsorların şirketlerine tek tek gidip görüşmeniz, ama dikkatli olun W&T danışmanları ikna kabiliyetleri oldukça güçlü insanlardır, ilk çaldığınız kapıdan elinizde ödeme dekontu ile çıkma ihtimalini yüksektir. Bu yüzden o şirketlerle gitmiş öğrencilerin tecrübeleri( Temsilci olmayan) hayati önem taşır, bu da biraz sizin araştırmacı kişiliğinize kalmıştır. Şirket seçimini de yaptıktan sonra belli başlı bir kaç mülakattan geçeceksiniz, bunların hepsi sizin dil seviyenizi ölçmek için, dil seviyeniz iş seçiminde çok önemlidir, intermediate, upper intermediate ve advance olarak belirlenen 3 dil seviyesi mevcuttur ve işler bu seviyelere göre değişir. Intermediate seviyedeki işler housekeeping, dishwasher gibi dil becerisini minimum seviyede isteyen işlerdir. Upper intermediate ve advance işler çogunlukla benzer işlerdir, havuz işleri, mutfak işleri, restaurant işleri, satış işleri, eğlence parkı işleri bunlardan bazılarıdır. Her işin saatlik ücreti, bahşiş(tip) ,mesai(overtime) ve konaklama şartları farklıdır.
İşi seçerken Amerikada nasıl bir yaz geçirmek istediğinizi düşünüp buna göre karar vermelisiniz. 50 eyaletten, yüzlerce şehirden gelen binlerce iş arasından size en uygun olanı bulmak kolay değildir, burada şirket danışmanları size yardımcı olacaktır. Bazı işler dağ başında bir otelde olurken, bazı işler Newyork ta gökdelenlerin arasında olabiliyor. Genelde neresi olursa olsun öğrenciler memnun kalıyor W&T maceralarından, şehir merkezinden uzak yerlerde harcamalar az olduğu için sıkılabilirsiniz ama para biriktirme şansınız vardır, merkezi yerlerde kira, ulaşım, yeme-içme gibi harcamalar para biriktimenize engel olabilir. Bu konuda da önceden o işlerde çalışmış öğrencileri bulup soru sormanız en güzel yoldur. Konaklama konusu da siz işi seçtiğinizde belli olur genelde, işlerin %70 inde işverenler size konaklama sağlar, tabi ki haftalık ücret karşılıgında, bu ücret ortalama 50-100 dolar arasıdır, istisnalar da mevcuttur, çok şanslıysanız ücretsiz konaklamalı işler de olabiliyor.
İşi de seçtikten sonra sıra işveren ile mülakata geliyor, fuarlarda yüzyüze yada belli tarihlerde Skype yolu ile işveren ile görüşüp iş konuşunda anlaşma sağlarsınız. İş mülakatından sonra daha stresli bir görüşme, vize görüşmesi vardır. Toplam 195$ lık vize ücretini ödedikten sonra Ankara yada İstanbuldan randevu alıp görüşmeye gideceksiniz. Vize alamama orana %10 a yakın olup, yabancı uyruklu öğrenciler, ortalaması düşük öğrenciler, dil seviyesi yeterli olmayan öğrenciler ve yaşları 26 dan yukarı olanlar vize alamama riski olan kişilerdir. Vize reddi durumunda 2. 3. kez şansınızı deneyebilirsiniz. Eğer vize reddi aldıktan sonra programa gitmeme kararı alırsanız şirketler 300$ lık bir kesinti yaparak geri kalan ücreti size iade eder. Vizeyi aldıktan sonra artık resmi olarak hazırsınız, uçak bileti için araştırma yapabilirsiniz.
Uçak bileti detaylı araştırma gerektiren bir işlem, hangi eyalette çalışacagınız, bileti ne zaman aldığınız fiyatı belirler. Uçak biletinden sonra artık bavulunuzu hazırlayıp uçuş tarihini bekleyebilirsiniz, bavula az kıyafet koymanızı, dolu bir bavulla giderseniz bunun size travelda alışveriş yaparken engel olacagını da belirtmek istiyorum özellikle kadın katılımcılar için. Uçuşunuz büyük ihtimalle bir kaç aktarmalı olacak, bu yüzden yorucu bir yolculuk sizi bekliyor olacak, fakat o heyecan ile yorgunluk pek farkedilmiyor zira ben ilk sene işyerime tam 27 saatte ulaşmıştım ama ertesi sabah kalkıp çevreyi gezmiştim. Amerikaya ulaştıktan sonra ilk haftalar sizi oldukça zorlayabilir, hem iş, hem yemekler, hem yeni arkadaşlar ve yeni ev.. Yeni bir hayat diyebiliriz, bu ilk 2-3 haftayı atlatır, arkadaş edinirseniz sonra güzel bir yaz sizi bekliyor. Çalışırken mümkünse çevre şehirleri, eyaletleri gezmenizi tavsiye ediyorum, Amerikaya gelmişken her günün tadını çıkarın, anılar biriktirin.
Zorlu ama bir o kadar da güzel çalışma döneminden sonra çok güzel arkadaşlıklar kurarak veda edeceksiniz çalıştığınız yere ve “Travel” kısmına başlayacaksınız. W&T a giden öğrencilerin çoğu benzer bir travel planı yaparlar. Batı yakasında Las Vegas, Grand Canyon, Los Angeles ve San Francisco, doğu da ise Miami, Orlando, Boston, Newyork, Niagara Falls, Washington DC ve Chicago en yogun ziyaret edilen yerlerdir. İster araç kiralayarak, ister tur şirketleri aracılığı ile travel yapabilirsiniz.
Amerikada gezilip görülecek çok şehir, eyalet vardır, bunu 15-20 günlük travela sığdırmak oldukça güçtür, o yüzden sadece görmemek, biraz olsun gittiğiniz yerleri güzelce gezmek için siz de tercihler yaparak bir travel planı çizebilirsiniz. Unutmayın kimse sizin hangi koşullarda çalıştığınızı bilmeyecek, herkes travelda yaptıklarınızı, gezdiklerinizi görecek, o yüzden masraftan kaçınmayın.